- Կարդա՛ Մխիթար Սեբաստացու մասին, բլոգումդ տեղադրի՛ր ամենակարևոր փաստերը։
- Պատրաստածդ նյութը պատմել սովորի՛ր:
Նոյեմների 9
Արևելյան կողմն աշխարհի
Խաղաղությո՜ւն թող ըլլա…
Ո՛չ արյուններ, քրտինք հոսին
Լայն երակին մեջ ակոսին.
Ու երբ հնչե կոչնակն ամեն գյուղակի՝
Օրհներգությո՜ւն թող ըլլա:
Արևմտյան կողմն աշխարհի
Բերրիությո՜ւն թող ըլլա…
Ամեն աստղե ցող կայլակի,
Ու ամեն հասկ ձուլե ոսկի.
Եվ ոչխարներն երբ սարին վրա արածին՝
Ծիլ ու ծաղի՜կ թող ըլլա:
Հյուսիսային կողմն աշխարհի
Առատություն թող ըլլա…
Ոսկի ծովուն մեջ ցորյանին
Հավետ լողա թող գերանդին.
Ու լայն ամբարն աղուններուն երբ բացվի՝
Բերկրությո՜ւն թող ըլլա:
Հարավային կողմն աշխարհի
Պտղաբերում թող ըլլա…
Ծաղկի՜ մեղրը փեթակներուն,
Հորդի գինին բաժակներուն.
Ու երբ թխեն հարսերը հացը բարի՝
Սիրերգությո՜ւն թող ըլլա։
Բառարան
կայլակի-կհոսի
թող ըլլա-թող լինի
ցորյանի-ցորենի
աղուն-աղալու համար պատրաստված հացահատիկ
Առաջադրանքներ
1․ Այս բառերն էլ ի՛նքդ բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր․
Ակոս-Երկար գծաձև փոս հողի վերին շերտում, որ բացում է խոփը:
կոչնակ-Եկեղեցի հրավիրող կոչնազանգ:
գյուղակ- Եկեղեցի հրավիրող կոչնազանգ:
բերրիություն-Բերրի լինելը:
ցող-Օդի՝ խոնավությունից գոյացող ջրի կաթիլներ, որ նստում են բույսերի, գետնի և այլ առարկաների վրա՝ գիշերը և վաղ առավոտյան:
օրհներգություն-Օրհներգը որպես գրականության և արվեստի ժանր:
գերանդի-Երկար կոթի վրա ամրացվող սուր՝ խոտ և հացաբույսեր հնձելու համար:
ամբար-Զանազան մթերքներ պահելու շենք կամ դրա մի մասը, շտեմարան:
բերկրություն-Նույնն Է՝ Բերկրանք:
հորդել-Հորդությամբ հոսել, հորդանալ, վարարել:
2․ Չորսից վեց նախադասությամբ արձակ փոխադրի՛ր բանաստեղծությունը։
3․ .Ինչպիսի՞ հայրենիք է ուզում ունենալ քնարական հերոսը, ի՞նչն է կարևորում:
Քնարական հերոսը խաղաղությո՜ւն, օրհներգությո՜ւն, բերրիությո՜ւն, առատություն, պտղաբերում է ուզում ունենալ։
4․ Ի՞նչը կփոխեիր կամ ի՞նչ կավելացնեիր (կպակասեցնեիր):
5. Մաղթանքներից մեկն ընտրի՛ր որպես վերնագիր. պատճառաբանի՛ր ընտրությունդ:
Իմ ընտրած վերնագիրը խաղաղություն է, որովհետև երբ խաղաղություն լինի բոլոր մնացած մաղթանքները կիրականանան։
6․ Անգի՛ր սովորիր բանաստեղծությունը և տեսանյութ կամ ձայնանյութ պատրաստի՛ր։
Նոյեմբերի 10
Քերականական առաջադրանքների հղումները
- Գործնական քերականություն (հոկտեմբերի 1)
- Տրված բառերից նոր բառեր կազմի՛ր —ական կամ —ային ածանցներով:
Օրինակ՝
մանուկ — մանկական
Լեռն-լեռնային
քաղաք-քաղաքական
անձրև-անձրևային
բարեկամ- բարեկամական
շուն-շնսային
անձ-անձնական
զինվոր- զինվորական
ցամաք- ցամաքային
ծնունդ-ծնուննդական
տուն-տնային
անապատ-անապատային
դև-դևական
դյուցազն-դյուցազնական
աղաչել-աղաչայինլմկմ
հրեշտակ-հրեշտակային
ստրուկ-ստրուկային
պետ-պետական
դյուցազն(ություն)-դյուցազնական
խորհուրդ-խորհուրդային
2. Փակագծերում տրված բառերից մեկն ընտրի՛ր ու պահանջվող ձևով գրի՛ր հարցում արտահայտող բառի փոխարեն:
Զարդասեղանին ինչե՞ր էին դրված: (Սանր, սանրել) Սանր
Թե մազերը ի՞նչ աներ ու լվացվեր, կտեսնեիք, որ սիրուն երեխա է: (Սանր, սանրել) սանրել
Նվերը մի գեղեցիկ ի՞նչ էր: (Սանր, սանրել) սանր
Նա մի շատ բարի ո՞վ էր: (Կախարդել, կախարդ) կախարդ
Եթե իրոք ի՞նչ աներ, մուկ կդառնայիր: (Կախարդել, կախարդ) կախարդել
Եկողն ամենաչար ո՞վ էր: (Կախարդել, կախարդ)կախարրդ
Հավաքվեցին չար ու բարի ովքե՞ր: (Կախարդել, կախարդ) կախարդ
Պատին մի աղջկա ի՞նչ էր կախված: (Նկարել, նկար) նկար
Սիրով որ ի՞նչ աներ, նկարը սիրուն կստացվեր: (Նկարել, նկար)նկարել
3. Բաց թողնված տառերը լրացրո՛ւ:
Սևանա լճի խնդիրն այսոր հուզում է յուրաքանչյուր քաղաքակիրդ մարդու: Սևանի ջրի մակարդակը տասնյակ տարիների ընթացքում իջել է: Ջրի կորստի հետ առնջվում են մի շարք այլ․ական հարցեր: Առանձին ուշադրության է արժանի ջրավազանի կենսական աշխարհի պահպանության խնդիրը:
4. Յուրաքանչյուր շարքից մի բաղադրիչ ընտրի՛ր և բաղադրյալ բառեր կազմի՛ր: Նշի՛ր, թե ի՞նչ հնչյունափոխություն է կատարվել:
Օրինակ՝
գգույշ + անալ — գգուշանալ (ույ-ը դարձել է ու):
Ա. Բազում-բազմանալ ամուր-ամրանալ բույր-բուրավետ կապույտ-կապտյա բույս-բուսական ողջույն-ողջանալ որդի-որդյակ ոսկի-ոսկյա
Բ. պատիկ, -անալ, -ավետ, -ական, ակ, յա:
5. Որ դարձվածքների իմաստն է սխալ բացատրված:
- ժամավաճառ լինել – իզուր ժամանակ վատնել
2.երեսից կախվել – թախանձել
3.արյունը ջուր դառնալ – սահմռկել
4.աչքերը փակել – ժպտալ
5. աչքը ջուր կտրել – կարոտով, անհամբերությամբ սպասել
6. անձյուն ձմեռ – անճարակ մարդ
7. գլխարկը գետնովը տալ – նորաձև հագնվել
8. գլխին տալ — ուրախանալ:
- Ընդգծված բառակապակցությունները փոխարինի՛ր բաղադրյալ բառերով:
Հայերի երկիրը հայտնի է որպես տուֆի ու բազալտի երկիր: Հրաբուխից առաջացող քարերի տեսակները շատ վաղ ժամանակներից օգտագործվել են որպես շինարարական նյութ: Տուֆով կառուցված եկեղեցիներ, կամուրջներ ու մեծ թվով ժամանակակից նոր կառուցված բաներ կան: Բազալտի ու տուֆի հետ մեր երկրից դուրս են հանվել բարձր որակ ունեցող մարմար, գրանիտ ու պեմզա:
2․ Ընդգծված բաղադրյալ բառերը փոխարինի՛ր բառակապակցություններով:
Մարգարտահատիկները տարբեր մեծության են լինում: Աշխարհում ամենամեծը լոնդոնյան թանգարանի մեծահռչակ ութսունհինգ գրամանոց մարգարիտն է: Համպարը թանկարժեք նյութ է, որը գործածվում է լավագույն օծանելիքների արտադրության մեջ: Դա սևավուն, քարանման նյութ է, որը միայն կաշալոտի աղիներում է լինում: Դա մեծ մասամբ հանում են տեգահար կաշալոտի աղիներից, բայց երբեմն ծովափին էլ կարող են գտնել:
3․ Տրված բառերը տեղադրի՛ր կետերի փոխարեն՝ համապատասխանեցնելով նախադասություններին:
Խռպոտ, դժոխք, գործընկեր, ոգևորվել, զառիվայր, անկոտրում, ընդհատել, միանգամայն:
Տոթ էր, աղմուկ ու խառնաշփոթ. կարծես դժոխք լիներ:
Գլորվում էր զարիվայր լանջով:
Ձայնն էլ խզված էր ու խրբոտ:
Առանց ընդադել լսեցին նրա ամբողջ ելույթը ու հետո նստեցին մտամոլոր:
Դու միանգամայն անտեղյակ ես, դրա համար էլ խոսքդ չեն լսում ու աղմկում են:
անկոտռոըմ ոգի ունի, հեշտ չէ նրան ծնկի բերել:
Միանգամից ոքեվորում է ու կպչում գործի:
4․Բառարանի օգնությամբ գրիր տրված բառերի բացատրությունը:
Տրտմել-Տրտում դառնալ, թախծել: ,
վաղորդայն-Վաղ առավոտ, այգաբաց:
մեղանչել-Մեղք՝ հանցանք գործել:
մաքառել- Պայքարել, կռիվ մղել:
անտունի-Ժողովրդական երգի մի տեսակ:
դրվատել-Գովել, գովաբանել, ներբողել:
երկնչել-Վախենալ, երկյուղ կրել:
5 . Տրված առածները ընդգծված բառերի հականիշների օգնությամբ լրացրո՛ւ:
Ամառվա փուշը ձմոռվա նուշը։
Բարեկամ կորցնելը հեշտ է գտնելը դժվար։
Դուրսը քահանա ներսը սատանա։
Գիտունին գերի եղիր անմիտի հետ ընկեր մի եղիր։
Գիտունի հետ քար քաշի անգետի հետ փլավ մի կեր։
Իր աչքի գերանը չի տեսնում ուրիշի փուշն է տեսնում։
6․ Տրված դարձվածքներով նախադասություններ կազմի՛ր:
Աչքերով ուտել, խելքը ուտել, լույս աշխարհ գալ, գիշերը ցերեկ անել, գլխի ընկնել, ծակուծուկ մտնել:
Աննամարիա Մարգարեանի բլոգ 